Σε Διεθνές Συμπόσιο « Επιστήμη και Τεχνολογία στα Ομηρικά έπη» που έγινε στο Συνεδριακό κέντρο ΣΠΑΠ της Αρχαίας Ολυμπίας το 2006 οι επιστήμονες ασχολήθηκαν με την ασπίδα του Αχιλλέα. Συγκεκριμένα το τμήμα Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών (εργαστήριο εφαρμοσμένης μηχανικής) του Πανεπιστημίου Πατρών και το Ινστιτούτο Πολιτισμού και Ποιότητας ζωής, με εφαλτήριο τον Όμηρο ερεύνησε την τεχνολογία της Μυκηναϊκής εποχής, την οποία ο Λατίνος συγγραφέας Βιτρούβιος επαινούσε για την «επιστημοσύνη της».
Ο καθηγητής Σ.Α.Παϊπέτης του Πανεπιστημίου Πατρών αναπαρήγαγε ψηφιακά την ασπίδα του Αχιλλέα- ακολουθώντας τις ομηρικές περιγραφές : 2 στρώσεις μπρούντζο, 2 στρώσεις κασσίτερο και 1 στρώση χρυσού- και απέδειξε με εργαστηριακά πειράματα ότι ο συνδυασμός υλικών δεν ήταν τυχαίος. Ήταν αδιάτρητη σε ένα χτύπημα ανάλογο της δύναμης του παγκοσμίου ρέκορντμαν στο ακόντιο το 2000. Η μελέτη της ασπίδας βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, και δείχνει το ενδιαφέρον των ανθρώπων για τις εξοχές περιγραφές του Ομήρου…
Για την κατασκευή της ασπίδας του Αχιλλέα επιστράτευσαν και ο Ήφαιστος και ο Όμηρος όλη τους την τέχνη. Η ασπίδα του Αχιλλέα είναι ένας ύμνος στην τεχνολογία, μια ποιητική παρουσίαση του πλέον περίφημου σε τέχνη έργου της ομηρικής εποχής. Για το λόγο αυτό αξίζει να παραθέσουμε ατόφια τη μακροσκελή περιγραφή του έργου:
Και φτιάχνει πρώτα μια τρανή και στιβαρή ασπίδα παντού στολίζοντάς τη. Και βάζει γύρω της λαμπρό τρίφυλλο μεταλλικό στεφάνι, όπου δένει το λουρί το ασημένιο. Πέντε μετάλλου στρώματα έχει η ασπίδα. Σκαλίζει πάνω της πολλά στολίδια, με τη σοφή των δυο χεριών του τέχνη. Στη μια μέρα φτιάχνει τη γη, τον ουρανό στην άλλη, αλλού τη θάλασσα και τον ακούραστο ήλιο και τη σελήνη ολόγεμη. Σ’ άλλη μεριά τα ζώδια όλα φτιάχνει, τα άστρα που στεφανώνουν τον ουρανό. Τις Πλειάδες και τις Υάδες και το δυνατό Ωρίωνα παραφυλάει και μόνο αυτή μες στα νερά του Ωκεανού δε λούζεται. Φτιάχνει και δυο όμορφες πόλεις θνητών ανθρώπων. Στη μια γάμοι γίνονται, συμπόσια μεγάλα, νύφες προβάλλουν από τα σπίτια τους και οι λαμπαδηφόροι από την πόλη περνούν κι αντιλαλούν τραγούδια, γαμήλια, πολλά. Νέοι χορευτές στριφογυρνούν κι ανάμεσα τους κιθάρες και αυλοί παίζουν. Οι γυναίκες μπροστά στην πόρτα στέκονται και θαυμάζουν. Κόσμος συρρέει στην αγορά, όπου καβγάς θεριεύει. Δυο άντρες εκεί μαλώνουνε για την εξαγορά ενός άντρα σκοτωμένου. Ο ένας λέει πως τα έχει όλα ξεπληρώσει και βεβαιώνει το λαό ενώ ο άλλος ισχυρίζεται πως τίποτα δεν πήρε. Και οι δυο τέλος θέλουν στο δικαστή να πάνε, απόφαση να βγάλει. Οι άνθρωποι γύρω και τους δυο τους επιδοκιμάζουν και τους υποστηρίζουν. Οι κήρυκες τον κόσμο συγκρατούσαν και οι γέροντες κάθονται πάνω σε λαξεμένους λίθους, μέσα στον κύκλο τον ιερό, στα χέρια τους κρατώντας τα ραβδιά των μεγαλόφωνων κηρύκων.
Από πρόγευση που έδωσε σε συνέντευξη Τύπου ο πρόεδρος της επιτροπής του Διεθνούς Συμποσίου, καθηγητής Σ. Α. Παϊπέτης (Πανεπιστήμιο Πατρών) για την ψηφιακή αναπαραγωγή της ασπίδας του Αχιλλέα και του Αίαντα -βάσει πάντα τον ομηρικών περιγραφών- αντιλαμβάνεται κανείς πόσο καλά γνώριζαν οι τεχνίτες της εποχής τις δυνατότητες και τα όρια των υλικών σε κρουστικές συνθήκες.
Συγκεκριμένα, η ασπίδα του Αχιλλέα στο εσωτερικό των δύο εξωτερικών στρώσεων από σκληρό μπρούντζο αλλά και των επίσης δύο στρωμάτων κασσιτέρου, διέθετε ένα γενναίο στρώμα καθαρού χρυσού. Δεν ήταν τυχαίος ο συνδυασμός. Εντυπωσιακότερη είναι, ωστόσο, η πιο ταπεινή από απόψεως υλικών περίπτωση της ασπίδας του Αίαντα με τα επτά στρώματα δέρματος και τη μία εξωτερική στρώση από σκληρό μπρούντζο. Στην εργαστηριακή δοκιμή διάτρησής της με βλήμα υπολογισμένης μάζας και ταχύτητα ρήξης ανάλογης με εκείνη του παγκόσμιου ρέκορντμαν στο ακόντιο το 2000 επαληθεύτηκε η περιγραφή του Ομήρου, που την ήθελε αδιάτρητη.
Τόσα στα έξι στρώματα δέρματος όσο και στα οκτώ η ασπίδα διαπερνιόταν από την αιχμή του δόρατος. Τη «χρυσή τομή» των 7 δερμάτινων στρώσεων, που με τις όποιες παραμορφώσεις και τριβές το δόρυ τελικά εκτρέπεται, τη γνώριζε καλά ο βυρσοδέψης και κατασκευαστής της Τίχιος.
Στη δική του εισήγηση ο καθηγητής Γ. Βατίστας θα αναλύσει πώς οι περιγραφές της Κίρκης για τη διέλευση από το στενό της Σκύλλας και της Χάρυβδης έλυσαν εξισώσεις της αεροδυναμικής, που συνδέονται με την τεχνολογία της βαρυτικής σφενδόνης για το Διάστημα!
Σύνοδος πλανητών
Σπάνια αστρολογικά φαινόμενα (σύνοδος πέντε πλανητών) που πλαισιώνουν και καθορίζουν την ομηρική μοιχεία της Αφροδίτης και του Αρη, είναι ένα από τα αστρονομικά θέματα του συνεδρίου (του καθηγητή Σ. Παπαμαρινόπουλου), το οποίο φωτίζει τις τεχνολογικές και μαθηματικές γνώσεις της μυκηναϊκής περιόδου, με ενδεικτικά παραδείγματα αφ' ενός τον τάφο του Ατρέα που, βάσει μετρήσεων, αποδείχθηκε ότι αντέχει 7 φορές τον ισχυρότερο σεισμό και αφ' ετέρου την κατασκευή της τριήρους που κατόπιν δοκιμών του Πολυτεχνείου διαπιστώθηκε ότι ήταν οι βέλτιστες δυνατές κατασκευές.
Πέραν πάντως της τεχνολογίας, οι εισηγήσεις , που εκκινούν από τον Ομηρο, αφορούν σχεδόν πάντοτε και άλλους επιστημονικούς χώρους: από την αστρονομία, τη γεωλογία, τη δομική μηχανική και τη ζωολογία, μέχρι την ιατρική, τα μαθηματικά, τη μεταλλουργία, τη μετεωρολογία, τη ρομποτική και τη φυτολογία.
http://pyrron.blogspot.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου